Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Dân số - Kế hoạch hóa gia đình
Báo động về tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh
01:49 | 12/07/2015 Print   E-mail    

 

 
Trong những năm qua công tác Dân sô- kế hoạch hóa gia đình ở tỉnh BRVT đã đạt thành tựu quan trọng từng bước kiềm chế gia tăng mức sinh, duy trì mức sinh thay thế đã đạt được. Công tác DS-KHHGĐ đã góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế-xã hội của tỉnh, nâng cao mức sống người dân, cải thiện tình trạng sinh sản, sức khỏe bà mẹ và trẻ em, nâng cao chất lượng dân số. Tuy nhiên công tác DS-KHHGĐ cả nước cũng như ở tỉnh ta hiện vẫn đang đối mặt với các nguy cơ, thách thức, trong đó có tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh đang ở mức báo động.
 
Theo quy luật sinh sản tự nhiên, tỉ số bé trai trên 100 bé gái khi mới sinh ra trung bình dao động trong khoảng từ 103-106. Nhưng ở nước ta, trong khoảng 5 năm lại đây, tỷ số này đang tăng nhanh và đã vượt xa mức trung bình của thế giới. Theo số liệu điều tra của Tổng cục dân số- kế hoạch hóa gia đình, ở Việt Nam, sự mất cân bằng giới tính khi sinh đã tăng từ 106,2 bé trai/100 bé gái năm 2000 lên 113,8 bé trai trên 100 bé gái năm 2014 và đang có xu hướng tiếp tục gia tăng. Tại BRVT, trong những năm gần đây, măc dù đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính, song tỷ lệ này vẫn ở mức cao và là một trong 43 tỉnh/Thành phố có tỷ lệ mất cân bằng giới tính cao của cả nước.
 
Bác sĩ Tôn Thất Khoa- Chi cục trưởng Chi cục dân số-Kế hoach hóa gia đình tỉnh BRVT cho biết: “Theo thống kê của Tổng cục điều tra dân số và nhà ở năm 2009, tỷ số giới tính khi sinh của BRVT đã ở mức 109 đến 110 bé trai trên 100 bé gái. Trong những năm qua với sự nỗ lực của chương trình DS-KHHGĐ ở tỉnh, mức độ tăng của BRVT cũng có tăng nhưng tăng chậm, năm 2014 và 6 tháng đầu năm 2015 tỷ số giới tính khi sinh của BRVT nằm trong khoảng 110 -111 bé nam trên 100 bé nữ.”
 
Nguyên nhân của tình trạng mất cân bằng giới tính là do: Phong tục tập quán, tâm lý xã hội truyền thống, tư tưởng nho giáo phải có con trai nối dõi tông đường, thờ cúng tổ tiên ăn sâu vào tiềm thức người dân. Do áp lực sinh, mỗi cặp vợ chồng chỉ có 1-2 con nhưng các cặp vợ chồng mong muốn trong số đó nhất thiết phải có con trai vì vậy đã tìm đến các dịch vụ y tế, xã hội để lựa chọn giới tính khi sinh. Do tính chất công việc phải đòi hỏi lao động cơ bắp của con trai, trụ cột về lao động. Do chế độ an sinh chưa đảm bảo, hiện nay có khoảng 70% dân số sống ở nông thôn không có lương hưu bảo hiểm tuổi già, họ cần con trai để phụng dưỡng chăm sóc. Trách nhiệm đó chủ yếu thuộc về con trai vì họ sẽ cảm thấy lo lắng và không an tâm trong tương lai nếu chưa có con trai.
 
 
Đang đợi sinh con thứ 3 tại Bệnh viện Bà Rịa, chị Mai Ngọc Diễm ở phường Nguyễn An Ninh, TP Vũng Tàu chia sẻ:  “ Tôi tới đây sinh con thứ 3, hai con đầu của tôi là con gái. Tôi muốn sinh thêm con trai cho vui cửa vui nhà. Quan trọng hơn là tôi thích một đứa con trai để sau này nó đỡ đần công việc nặng nhọc cho cha mẹ.”
 
Anh Nguyễn Tấn Tài ở Thị trấn Long Hải, huyện Long Điền chia sẻ:“ Nhà tôi sinh được 2 cháu gái, tôi muốn sinh thêm đứa con trai nữa để nối dõi tông đường, chứ chỉ có con gái không thôi thì sau này lúc vợ chồng tôi mất không có ai thờ phụng. Con trai thì có thể chia sẻ với tôi được nhiều việc nặng trong gia đình hơn”
 
Bà Bùi Kim Vân- Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Long Điền cho biết: “ ở vùng biển đa số là dân nhập cư làm nghề đánh bắt xa bờ , họ di chuyển biến động theo thời vụ, 6 tháng họ ở đây nhưng 6 tháng lại đi chỗ khác, do đó công tác vận động tuyên truyền còn gặp rất nhiều khó khăn. Thứ nhất là họ có quan niệm có nếp có tẻ, người dân ở vùng biển thì họ thích có con trai để nối dõi tông đường thờ cúng cha mẹ rồi đi biển.”
 
Ngoài các nguyên nhân trên thì chính sách đối với nữ giới chưa thoả đáng, bình đẳng giới có mặt những chưa được quan tâm đầy đủ cũng góp phần làm cho tâm lý người dân ham thích sinh con trai. Bên cạnh đó, một nguyên nhân trực tiếp là do sự lạm dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong việc lựa chọn giới tính thai nhi ngay từ trước lúc mang thai như chế độ ăn uống, ngày phóng noãn, trong thụ thai chọn thời điểm phóng noãn, chọn phương pháp thụ tinh, siêu âm bắt mạch chọc hút dịch ối...nạo phá thai...
 
Bác sĩ Nguyễn Văn Trọng- Trưởng khoa Sản, Bênh viện Bà Rịa cho biết: “ Trong những năm gần đây nhu cầu tìm hiểu giới tính của con khi bà mẹ mang thai ngày càng tăng lên, bởi vì nhu cầu sinh con trong mỗi gia đình ít đi, nhu cầu chọn giới tính cho con thì có rất nhiều. Và khi người ta siêu âm xác định giới tính, nếu như giới tính của con không như mong muốn thì họ sẽ nạo phá thai. Hiện nay không có một biện pháp nào để chúng ta chọn giới tính khi mang thai, nam hay nữ xác suất đều là 50- 50. Do đó khi họ không đạt được mong muốn là sinh con trai mà sinh con gái là họ sẽ phá thai, đây là điều mang lại hậu quả về sau ảnh hướng đến sức khỏe và tâm lý của phụ nữ.”
 
Hậu quả của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ở Việt Nam đã được Quỹ dân số Liên hợp quốc(UNFPA) cảnh báo: nếu xu hướng này lặp lại ở Việt Nam và lan rộng diễn ra với tốc độ nhanh sẽ trở thành vấn đề nghiêm trọng trong tương lai, ảnh hưởng đáng kể đến cơ cấu giới tính và nhân khẩu học. Cũng theo dự báo của tổ chức UNFPA nếu tiếp tục tăng sẽ tác động nặng nề đến thế hệ nam thanh niên được sinh ra sau năm 2005 vì khi bước vào độ tuổi lập gia đình vào những năm 2030 thì nhóm nam giới này sẽ dư thừa so với phụ nữ cùng lứa tuổi 10%. Nếu không có can thiệp hiệu quả để giảm mất cân bằng giới tính khi sinh thì sau 20 năm nữa Việt Nam sẽ có 4,3 triệu thanh niên ít có cơ hội lấy được vợ trong nước. Mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ tạo sự khan hiếm phụ nữ trong tương lai gây thêm áp lực về kết hôn độ tuổi trẻ hơn, tảo hôn, tăng nhu cầu mại dâm buôn bán phụ nữ, bạo hành giới là nguy cơ mà phụ nữ và các em gái phải đối mặt.
 
Bác sĩ Tôn Thất Khoa- Chi cục trưởng Chi cục dân số-Kế hoach hóa gia đình tỉnh BRVT cho biết: “Để có thể thay đổi được hành vi trở lại cho bình thường, thì hiện nay trên thế giới chỉ có duy nhất 1 nước đã thành công đó là Hàn Quốc. Hiện nay ở HQ, người dân người ta thích sinh con gái hơn con trai. Tuy nhiên ở VN chúng ta muốn đạt được trở lại mức cân bằng như trước đây là 105 nam/100 nữ thì chúng ta phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động, làm sao cho người dân hiểu được vấn đề sinh con trai hay gái cũng là chuyện bình thường, dù gái hay trai chúng ta chỉ sinh 2 con để chúng ta nuôi dạy cho thật tốt, đó là chuyện cần thiết.”
 
Nhận thức hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh, hiện ngành Y tế tỉnh đã và đang tiếp tục tham mưu cho các cấp ủy đảng, chính quyền về các giải pháp nhằm hạn chế mất cân bằng giới tính khi sinh tại địa phương. Tăng cường sự phối hợp liên ngành trong chỉ đạo triển khai thực hiện các hoạt động tuyên truyền- giáo dục để nâng cao nhận thức, thái độ và chuyển đổi hành vi của người dân, dần xóa bỏ quan niệm cũ phải có con trai nối dõi tông đường. Cung cấp thông tin về tình hình, hậu quả và giải pháp khắc phục tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh đến mỗi cấp ủy đảng, chính quyền và mọi tầng lớp dân cư. Đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành các quy định chính sách kinh tế-xã hội ưu tiên quan tâm tới những gia đình sinh con một bề là gái. Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, kiểm soát các cơ sở y tế công lập và tư nhân trên địa bàn nhằm phát hiện ngăn chặn kịp thời những hành vi vi phạm lựa chọn giới tính thai nhi khi sinh. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định của Pháp lệnh Dân số về nghiêm cấm các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức...../.
 
Bài, ảnh: Khánh Tâm
BBT.