Hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế mở cửa và sự tiến bộ kỹ thuật thông tin đã tác động mạnh mẽ đến sức khỏe tâm thần của người dân tỉnh BR-VT nói chung và của thành phố Vũng Tàu nói riêng; các bệnh tâm thần thường gặp là tâm thần phân liệt, động kinh, trầm cảm, loạn thần do chấn thương hay do các chất gây nghiện, các dạng rối loạn tâm thần do rượu, nghiện game, rối loạn lo âu sau tai nạn, loạn thần tuổi già…đang ngày một gia tăng. Sức khỏe tâm thần được xem như gắng nặng không xác định và giấu mặt bởi nó gây tổn thất về kinh tế và xã hội với gia đình, cộng đồng; đặc biệt có nhiều trường hợp người tâm thần gây án cho gia đình và cộng đồng.

Theo kết quả khảo sát, năm 2015 thành phố Vũng Tàu có 1.034 người bị bệnh tâm thần trong đó có 68 đối tượng tâm thần nặng; nhiều người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí là con, em những gia đình nghèo, có hoàn cảnh khó khăn cả về vật chất và tinh thần, nhiều người thuộc diện hộ nghèo, sống dựa vào người thân gia đình, họ hàng và trợ cấp xã hội hàng tháng nên việc đi lại, giao tiếp xã hội và tiếp cận các dịch vụ xã hội gặp nhiều khó khăn. Thời gian qua, ngoài viêc trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí đang được nuôi dưỡng tại các cơ sở bảo trợ xã hội thì việc trợ giúp xã hội phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí tại cộng đồng đã được các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm, các chế độ chính sách hỗ trợ cho người tâm thần sinh sống tại cộng đồng luôn được triển khai thực hiện nhanh chóng, kịp thời.

Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, trước thực trạng của suy thoái kinh tế, quá trình phân hóa giàu nghèo đã ảnh hưởng đến đời sống nhân dân, đặc biệt là người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí ngày càng gia tăng. Do đó, UBND thành  phố đã xây dựng và triển khai kế hoạch “Thực hiện Đề án trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng của tỉnh BR-VT giai đoạn 2016-2020 trên địa bàn thành phố Vũng Tàu”. Theo đó, mục tiêu chung kế hoạch là phát triển mạng lưới cơ sở bảo trợ xã hội chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế, xã hội của thành phố; nâng cao chất lượng chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí, huy động sự tham gia của toàn xã hội, đặc biệt là của gia đình, cộng đồng trợ giúp về vật chất, tinh thần trong công tác phục hồi chức năng cho người tâm thần để họ ổn định cuộc sống, hòa nhập cộng đồng; phòng ngừa người rối nhiễu tâm trí bị tâm thần góp phần đảm bảo an sinh xã hội. Mục tiêu cụ thể là: 90% số người tâm thần có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và số người tâm thần đang lang thang được chăm sóc và phục hồi chức năng luân phiên tại các cơ sở bảo trợ xã hội; 90% người rối nhiễu tâm trí có nguy cơ cao bị tâm thần, người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác; 100% gia đình có người tâm thần, 70% người rối nhiễm tâm trí có nguy cơ bị bệnh tâm thần được nâng cao nhận thức về trợ giúp và phục hồi chức năng cho người tâm thần dựa vào cộng đồng; phát triển đội ngũ cộng tác viên công tác xã hội kết hợp với nhân viên y tế trợ giúp và phục hồi chức năng cho người tâm thần, rối nhiễu tâm trí tại phường, xã.

Để thực hiện mục tiêu trên, Kế hoạch cũng đưa ra các nhiệm vụ cụ thể là: phát triển nguồn nhân lực làm công tác  trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người rối nhiễu tâm trí, người tâm thần dựa vào cộng đồng; phát triển các cơ sở phòng và trị liệu cho người rối nhiễu tâm trí nhằm giảm thiểu người bị tâm thần; tổ chức tuyên truyền rộng rãi, nâng cao kiến thức, kỹ năng trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người rối nhiễu tâm trí, người tâm thần dựa vào cộng đồng; điều tra, khảo sát, xây dựng cơ sở dữ liệu trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí.

Để tổ chức thực hiện tốt kế hoạch, UBND thành phố yêu cầu Phòng Lao động-thương binh-xã hội triển khai các hoạt động khảo sát, đánh giá và thu nhập thông tin về người rối nhiễu tâm trí, người tâm thần; triển khai thực hiện các chính sách, văn bản pháp luật về trợ giúp xã hội, phục hồi chức năng cho nhiễu tâm trí, người tâm thần; kiểm tra, thanh tra và theo dõi hoạt động về thực hiện chính sách pháp luật về người tâm thần. Trung tâm Y tế, Phòng Y tế tổ chức tư vấn, điều trị rối loạn tâm lý, khủng hoảng tâm lý và hướng dẫn chuyển đối tượng tới các dịch vụ phù hợp khác; tổ chức khám, hướng dẫn phục hồi chức năng, tư vấn về chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người rối nhiễu tâm trí ở tuyến cơ sở cấp phường, xã; phát hiện và có kế hoạch can thiệp sớm, phục hồi chức năng cho người rối nhiễu tâm trí để ngăn ngừa tâm thần; nâng cao năng lực đội ngũ nhân viên, cộng tác viên y tế về chăm sóc sức khỏe tâm thần. Phòng GD-ĐT chủ trì phối hợp với các sở ngành, đoàn kiểm tra lồng ghép các chương trình giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, giáo viên, nhân viên trong trường học; triển khai các chương trình phòng, ngừa, can thiệp sớm các trường hợp học sinh có biểu hiện rối nhiễu tâm trí trong trường, lớp. Trung tâm VHTT-TT tổ chức truyền thông rộng rãi trên toàn thành phố về công tác trợ giúp xã hội, thực hiện công tác truyền thông trên địa bàn phường, xã. UBND các phường, xã xây dựng kế hoạch thực hiện trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người rối nhiễu tâm trí, người tâm thần dựa vào cộng đồng tại địa phương; chỉ đạo, triển khai các nội dung, giải pháp của kế hoạch trên địa bàn phường, xã. MTTQVN thành phố vận động đoàn viên, hội viên và quần chúng nhân dân tham gia trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người rối nhiễu tâm trí, người tâm thần dựa vào cộng đồng. Ngoài ra, các phòng, ban liên quan theo chức năng, nhiệm vụ có trách nhiệm phối hợp với Phòng Lao động-thương binh-xã hội triển khai kế hoạch và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan./.

Tin: Phương Anh, BBT