Khi nhắc đến Vũng Tàu, nhiều người trên cả nước nghĩ ngay đến ngành khai thác dầu khí hơn là những là những bãi biển, cảnh đẹp mà thiên nhiên ban tặng cho Vũng Tàu. Tuy nhiên, nếu không phải người làm trong ngành dầu khí thì kể cả người sống nhiều năm tại Vũng Tàu cũng không nhiều người có cơ hội biết được việc khai thác dầu khí, giàn khoan như thế nào và có chăng chỉ được xem những giàn khoan đang được neo đậu tại cảng trên sông Dinh Vũng Tàu. Ngược lại khi đến đất nước Brunei, du khách có dịp đến xem nơi khai thác dầu mỏ và việc khai thác dầu mỏ ở đây rất dể dàng.

Tại Brunei, khai thác dầu tập trung tại Trung tâm Seria cách Thủ đô Bandar Seri Begawan chỉ mất có một tiếng đi ô tô. Khác với hình dung của nhiều người về một giàn khoan dầu ở giữa biển khơi mà những giàn khoan dầu ở Seria được đặt rải rác dọc trên bãi cỏ xanh chạy dài thẳng tắp và giáp với biển. Những giàn máy khoan màu vàng cam trông giống hệt những chú hươu cao cổ đang miệt mài gật gù đều đặn và nhịp nhàng. Bao quanh mỗi giàn máy là những hàng rào sơn xanh đơn giản, không nhìn thấy một công nhân vận hành nào mà nó vẫn tự động hoạt động, để đưa dòng dầu dẫn đến nơi tập kết. Anh Nguyễn Trọng Nguyên, hướng dẫn viên Siagon Tourist cho chúng tôi biết mũi khoan của mỗi giếng dầu cách mặt đất chỉ 30m và việc khai thác dầu hoàn toàn tự động và mỗi phút, mỗi chiếc máy khoan mang lại cho đất nước Brunei 100 Brunei Dollar, tương đương với 1,6 triệu đồng Việt Nam. Nhìn ra biển thấy nhiều giàn khoan nằm rải rác dọc bờ, đều đó chứng tỏ Brunei là đất nước với rất nhiều trữ lượng dầu mỏ và khai thác dầu mỏ rất dể dàng.

Đài kỷ niệm Billionth Barrel Monument tại Brunei kỷ niệm thùng dầu thứ 1 tỷ năm 1991

Brunei được biết đến như là một quốc gia phần lớn ngân sách đều lấy nguồn thu của ngành dầu khí chiếm khoảng 90% GDP. Việc thăm dò dầu mỏ tại Brunei được bắt đầu từ năm 1899 và năm 1918 một số công ty nước ngoài đã đến Brunei tìm cơ hội khai thác dầu. Năm 1991, Brunei xây dựng đài kỷ niệm Billionth Barrel Monument, đây  không phải là một công trình hoành tráng hay mang tầm cỡ quốc gia ở Brunei nhưng lại là nơi mang nhiều ý nghĩa và là một kỷ niệm khó quên của người dân Brunei. Đài kỷ niệm này là nơi đánh dấu cột mốc quan trọng của hơn 60 năm khai thác dầu từ năm 1931 với thùng dầu đầu tiên và thùng dầu thứ 1 tỷ năm 1991. Đây là cột mốc quan trọng đánh dấu sự hưng thịnh của quốc gia được mệnh danh là “Vương quốc của dầu mỏ và đạo Hồi”

Giàn khoan dầu tại Brunei trên đất liền rất đơn giản nhưng hiệu quả về khai thác dầu

Tại Brunei có tổ hợp lọc hóa dầu Hengyi, sản xuất ra những sản phẩm từ dầu mỏ, sợi Terephthalic Acid (PTA), chất thơm, sợi paraxylene (PX), benzen và lọc dầu. Gặp và trò chuyện với anh Cương, người có quê gốc ở Quảng Bình sang hợp tác lao động tại Brunei, đang làm việc tại Seria cho biết: đơn vị lắp máy Lilama của Việt Nam cũng có gần 1.300 công nhân người Việt đang làm việc tại một nhà máy trong khu tổ hợp hóa dầu của Brunei, đời sống của công nhân cũng ổn định, đến làm việc có thời hạn xong hợp đồng sẽ về nước, anh Cương cũng cho biết mặc dù đất nước Brunei rất ít dân, mật độ dân cư thấp, các chế độ an sinh rất tốt, nhưng việc nhập tịch vào Brunei vô cùng khó và nhiều người kể cả có nhà ở, sinh sống hơn 20 năm vẫn chưa trở thành công dân Brunei, phong tục tập quán khác Việt Nam và sống không thỏa mái bằng Việt Nam cho nên phần lớn người lao động đến đây sẽ quay về Việt Nam không có ý định ở lại Brunei.

Nguồn tài nguyên nào rồi cũng cạn kiệt khi việc khai thác liên tục như hiện nay, Brunei chắc cũng đã phải tính đến vấn đề bán tài nguyên lo cho đất nước, không quan tâm đến các nguồn thu khác kể cả dịch vụ. Vũng Tàu đang chú trọng dịch vụ du lịch thay cho công nghiệp, ngành khai thác tài nguyên thiên nhiên là hướng đi như nhiều nước tiên tiến trên thế giới đang làm, nhằm đảm bảo lâu bền và bảo vệ được môi trường sống cho thế hệ mai sau./.

Bài, ảnh: Trần Việt, BBT