Chợ Tết quê tôi thường là những phiên chợ cuối cùng của năm hoặc là những phiên chợ giáp ngày tết, nó gắn với không gian sinh hoạt bình dị, đơn sơ của làng quê nghèo bên sông Đuống. Cả xã tôi mới có một khu họp chợ và cứ ngày chẵn của âm lịch mới họp. Chợ quê tôi hàng hóa không nhiều, chủ yếu là mang tính tự cung tự cấp. Tuy nhiên đến những ngày tết, chợ thường được mở rộng hơn, hàng hóa cũng đa dạng hơn, thu hút cả những người ở vùng quê khác đến chơi hoặc mua bán.

  

 

Vào buổi họp chợ Tết, từ gà gáy, người người trong vùng đã í ới gọi nhau đi chợ, từng tốp người vừa đi vừa cười nói râm ran khắp ngả vì đi đến đâu cũng gặp người làng, người quen. Tiếng chào nhau, nói chuyện rôm rả, chuyện mùa màng, chuyện sắm Tết, chuyện gói bánh chưng, chuyện đụng lợn… râm ran khắp những con đường. Cả vùng dân cư mới có một khu chợ nên phiên chợ Tết rất đông đúc người, mà phải chen chúc nhau mới thích. Đến chợ Tết, người mua cũng cố mua và người bán cũng cố bán cho bằng được. Người mua dù có những mặt hàng đắt nhưng vừa ý thì dù giá có đắt cũng chẳng mấy người than phiền, vì là chợ Tết, để miễn sao mua được những thứ đẹp, vừa ý về trang hoàng nhà cửa, về cúng gia tiên… đem lại may mắn, hạnh phúc cho gia đình trong cả năm. Còn người bán cũng thường rất xởi lởi, không tính đến chuyện đắt rẻ, vì chủ yếu là người trong làng xã với nhau, hơn nữa cũng mong bán hết hàng cho có lộc đầu năm.

 

Tôi còn nhớ, những năm tôi còn bé, mẹ thường cho tôi đi chợ Tết. Trẻ con quê tôi lúc đó đều đã được nghỉ học, được bố mẹ đưa đến chợ Tết sắm quần áo và đồ chơi. Hồi đó lũ chúng tôi đến khi được nghỉ học và chuẩn bị đi chợ Tết thì vui sướng háo hức lắm, có khi cả đêm ngủ chẳng say, chỉ sợ khi thức dậy anh chị em trong nhà lại trốn đi chợ trước. Trẻ con đến chợ, thấy hàng nào cũng sà vào, xem đủ thứ, mà thứ gì cũng thích. Nhưng thích nhất vẫn là những hàng đồ chơi như dây vòng, kèn, bóng bay… xanh đỏ, đủ các loại màu sắc, âm thanh rất sống động. Tôi cứ lẽo đẽo sau mẹ để phụ mẹ xách đồ. Nhưng mắt tôi cứ mãi nhìn những mặt hàng lạ mà những ngày thường chợ thường không có như câu đối đỏ, tranh Đông Hồ, tranh dân gian…. Người dân quê tôi dù khó khăn tới đâu nhưng trong những ngày tết không thể thiếu được những thứ ấy trong ngôi nhà dấu yêu của mình.

 

Chợ có đủ các thứ phục vụ cho Tết, nào là lá dong, nào là thịt thà đủ loại, đồ sống thì có gà, ngan… Đến khu chợ có những thứ đó cũng cảm thấy đủ náo động cả một vùng và thấy hương vị Tết thật đậm đà, sống động. Chính vì thế, chợ Tết là hỗn hợp của đủ các loại âm thanh rộn rã, đó là âm thanh của các loại gia súc, gia cầm, đó là tiếng trò chuyện, cười nói râm ran của người lớn và trẻ con. Đó là âm thanh của những đồ chơi trẻ em, vang khắp chợ. Đó là âm thanh của những niềm vui, niềm hân hoan trong tâm hồn mỗi người.

 

Chợ Tết quê tôi còn là sự hòa trộn giữa các mùi hương, tạo nên hương vị rất riêng, mùi rất riêng của ngày Tết. Đó là mùi của hoa quả ngày Tết, mùi của hương trầm ngào ngạt, mùi của lá dong giềng, mùi của ngô khoai sắn… Nhắc đến hương chợ Tết là không thể quên được mùi hương rất đặc biệt, đó là hương của cây mùi… Nhiều gia đình vẫn không quên được nếp tắm lá mùi cuối năm để tẩy trần và cũng là để đón hương Xuân nên xung quanh những gánh lá mùi luôn luôn đông đúc người vây kín. Tất cả tạo nên loại mùi rất Tết, mùi của sự sung túc, loại “mùi Tết” đó tạo nên sự háo hức trong lòng người. Mặc dù chưa đến Tết nhưng đến chợ Tết để thấy Tết đang đến thật gần, chỉ ở ngay đầu làng mà thôi, đang chuẩn bị vào từng nhà.

 

Những năm gần đây ở thành phố, với tôi chợ Tết chẳng còn thiếu đồ gì, mà thứ gì cũng đẹp nhưng đa số hoạt động mua sắm, chợ Tết đã được chuyển hết vào siêu thị. Trong tôi cảm thấy như thiếu vắng một thứ gì trong hương vị ngày tết, có lẽ đó là hương vị của ngày tết quê hương.

 

Tết năm nay lại đang dần gõ cửa từng người, từng nhà. Tôi cảm thấy tim mình rạo rực hơn. Ký ức của phiên chợ quê năm xưa lại hiện về trong tôi. Mười năm rồi, không biết phiên chợ quê tôi có còn như ngày ấy hay nó cũng đã đổi thay theo thời gian, theo sự phát triển của đất nước? Nhất định tết này tôi sẽ về nơi ấy, về thăm lại những kỷ niệm của một thời và thăm lại chợ tết quê hương?