Rau sạch còn gọi là “Rau an toàn”, là loại thực phẩm không có dư lượng thuốc trừ sâu, hàm lượng Nitrate (NO3), các kim loại nặng (Zn, Hg, Cu...), và vi sinh vật gây bệnh phải thấp hơn ngưỡng cho phép. Khi sử dụng phải đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dung,đồng thời phải bảo vệ môi trường sống cho cộng đồng.

 

Việc sản xuất rau an toàn phải theo một quy trình đảm bảo không bị nhiễm hóa chất độc hại và các ký sinh trùng gây bệnh nhằm đảm bảo an toàn cho người sử dụng và môi trường.Rau được trồng phải tránh xa các nguồn ô nhiễm như đất bị ô nhiễm kim loại nặng, bệnh viện, nghĩa trang, bãi rác và khu chăn nuôi. Không dùng nước thải chăn nuôi, nước thải từ công nghiệp, khu dân cư,nước ao mương tù đọng chưa qua xử lý để làm nước tưới cho rau quả. Về phân bón: sử dụng đủ lượng phân hữu cơ đã phân hủy, sử dụng hợp lý, cân đối các loại đạm, lân, cali. Liều lượng bón dựa trên quy trình sản xuất, nhu cầu dinh dưỡng của từng loại rau quả. Đặc biệt, phải ngưng bón đạm hoặc phun lên lá trước khi thu hoạch từ 7 đến 10 ngày đối với rau ăn lá, 10 – 15 ngày với rau ăn củ, quả.

 

Khi dùng thuốc Bảo vệ thực vật cần phân biệt 3 nhóm độc khác nhau: rất độc (có hình tượng đầu lâu, xương chéo màu đen trên hình vuông màu trắng đặt lệch có vệt màu đỏ), độc cao (có vệt màu vàng), nguy hiểm (có hoặc không có hình tượng khung bằng vạch ngắt quãng trên hình vuông màu trắng đặt lệch, có vạch màu xanh nước biển hoặc màu xanh lá cây). Đồng thời phải pha đúng nồng độ khuyến cáo, nhưng thường xuyên thay đổi chủng loại thuốc sử dụng. Để pha thuốc Bảo vệ thực vật dạng bột đảm bảo an toàn phải có dụng cụ: ống đong, cân thuốc, que khuấy, xô pha thuốc, đồ bảo vệ lao động thích hợp.Phòng trừ sâu bệnh: Áp dụng biện pháp quản lý dịch bệnh tổng hợp. Chỉ dùng thuốc khi thật cần thiết, sử dụng các loại thuốc có tên trong danh mục thuốc Bảo vệ thực vật sử dụng trên rau. Sử dụng theo 4 nguyên tắc đúng: đúng lúc, đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng cách. Người sản xuất rau an toàn cần đặc biệt quan tâm đến thời gian cách ly - vì đây là khoảng thời gian cần thiết để dư lượng thuốc Bảo vệ thực vật trong rau giảm dưới mức quy định.

 

Ngoài các điều kiện trên, người nông dân trực tiếp sản xuất rau sạch cần phải có trình độ, phải qua lớp tập huấn kỹ thuật trồng rau an toàn, biết cách sử dụng thuốc Bảo vệ thực vật và các đối tượng sâu hại, quản lý chất thải trong ruộng sản xuất.Song song đó, thực hiện luôn quy trình sơ chế, bảo quản và đóng gói sản phẩm, đặt tên thương hiệu cho sản phẩm để tạo nét đặc trưng cho các loại rau an toàn. Các cơ quan chức năng có trách nhiệm theo dõi quản lý và cấp giấy chứng nhận rau đạt chuẩn an toàn từ đó mới tạo ra sức hút và sự tin tưởng của người tiêu dùng.Thực tế cho thấy các loại rau sạch đã “có chỗ đứng” ngày càng nhiều ở các mô hình phân phối hiện đại (siêu thị), lẫn truyền thống (chợ) do nhu cầu thị trường ngày càng tăng.

 

Nhưng hiện nay tại nhiều chợ lẻ thường xảy ra tình trạng lẫn lộn rau sạch với rau thường. Trong nhiều sạp chợ, từng bó rau được cắt tỉa gọn gàng, đóng trong túi lưới có ghi rõ nơi sản xuất, cũng được giới thiệu là rau sạch, nhưng không có đặc điểm, dấu hiệu gì để phân biệt. nhiều cửa hàng thực phẩm sạch bán đủ loại rau, củ, quả với tình trạng tương tự. Không ít loại thực phẩm như rau, quả, do doanh nghiệp tự gắn nhãn “Rau sạch” mà không qua kiểm nghiệm của cơ quan chức năng hoặc không được kiểm tra, giám sát quá trình sản xuất. Người mua rau sạch ở những nơi này chỉ biết thông tin qua người bán.

 

Trồng rau sạch trên sân thượng

 

Vì rau sạch còn lẫn lộn về chất lượng do những nguồn cung cấp chưa được kiểm soát nên lòng tin của người tiêu dùng cũng dao động khi mua rau.Trướctình trạng đó, phổ biến hiện nay là các gia đình tự trồng lấy rau sạch trong vườn nhà hay trên sân thượng, ban công nhà lầu để “Tự sản tự tiêu”. Hầu hết các loại rau tự trồng nhỏ lẻ trong gia đình là rau mầm, các loại rau ăn lá, nhưng cũng chỉ đáp ứng được phần nhỏ của nhu cầu sử dụng, còn chủ yếu vẫn phải mua ngoài thị trường.